ANTONİO STRADİVARİ

Tüm zamanların en ünlü yaylı çalgı yapımcısı Antonio Stradivarı'nin kemanları günümüzde milyonlarca lira ediyor.Bu nedenle bir stradivarius'a dokunabilen müzisyenler kendilerini son derece şanslı sayıyorlar.Müzisyen olmayanlar için belki bir anlamı yok ama,her ünlü ve zengin virtüözün gönlünde bir ''strat''satın almak yatıyor...

Kemanın tarihi elbette ki Antonio Stradivari'den çok öncelere dayanıyordu.(1550'ler)Onun doğum yılı olan 1644 lerde keman,bir yüzyılı aşkın süredir bilinen bir enstrumandı.O zamanlarda usta keman yapımcıları vardı ve bu kişilerden biride,kemanı mükemmelliğe ulaştıran ve günümüzdeki şekline gelmesinde önemli adımlar atanAndrea Amati'ydi Stradivarinin doğduğu yer olan Cremona'da 1505 te doğan Amati''Cremona kemanının babası'' olarak tanındı.Ne varki kendi zamanında iyi tanınan bu ustadan günümüze çok az enstruman kaldı.

Andrea Amati'nin iki oğluda keman yapımıyla ilgilendiler;ama aileden günümüze en çok tanınan Andrea Amati'nin torunu Nicolo Amati oldu.Onun şöhretinin kaynağıda öğrencisi ve sonradan müthiş ustalığı sayesinde dünyaca tanınacak olan Antonio Stradivari'ydi.

Nicolo Amati'de devrin diğer genç keman yapımcıları gibi çalışmaya 11 yaşında başlamıştı. Genç Nicolo 1628 yılında Cremonada başgösteren açlık ve iki yıl sonra da veba salgını sırasında ailesinin bütün fertlerini kaybetti.Aynı felaketler Brescia 'daki ünlü keman yapımcısı Giovanni Paolo Maggini'nin de hayatını kaybetmesine neden olmuştu.Böylece İtalyan yaylı çalgılarının geleceği tek kişinin ,Nicole Amatinin omuzlarına yüklendi.

Stradivari ailesi ,500 yıldır yaşamasına rağmen keman yapımıyla hiç ilgilenmemişti. Antonio stradivari,ailesinde bu işe başlayan ilk kişiydi. ve bu işi aile mesleği yapanlardan bile daha başarılı olmuştu. Nevarki bu ünlü keman yapımcısının çocukluk ve gençlik yıllarıyla ilgili belge bulunmuyor.Geçen 100 yılın arşivlerine bakıldığında sadece babasının ismi olan ''Allessandro''ya rastlanıyor.

Antonio Stradivari, Nicole Amati III 'ün öğrencisiydi.Ancak onun ilk bu işe ne zaman başladığı konusunda çelişkili görüşler var.Kimileri Stradivarinin 11 yaşında Amatinin çıraklığına girdiğini söylerken ,bazı kaynaklarda 20 yaşından önce keman yapımıyla ilgilenmediğini belirtiyor.ünlü kemancının çalışma hayatına tahta oymacılığıyla başladığı düşünülüyor.

Antonio Stradivari 1667 yılında Francesca Ferraboschi adlı bir dulla evlenmiş ve bu evlilikten 2'si kız 4 de oğlu olmuştu.İkinci evliliğini 1699 yılında Antonietta Zambelli ile yapan ustanın bu evliliktende 2 kız 4 erkek çocuğu olmuştur.Baba mesleğini sadece ilk evliliğinden Obomono ve fFrancesco seçti.Nevarki usta hayatının sonuna kadar her işini kendi yaptı;oğullarına sadece ikinci derece işlerini verdi. Örneğin tahtanın kaba kesimini oğullarına yaptırır son işciliği herzaman kendi bitirirdi.

Stradivari birinci evliliğinin ilk yıllarında N.Amatinin yanında çalışmayı sürdürdü .O zamanlar yeterince ünlü olmadığından çok para kazanamıyordu.Kendi kendine çalışabilecek bir yer açacak kadar para biriktirememişti.Para sıkıntısı bu dönemde yaptığı kemanlarda kullanılan ağaçlarından belli oluyordu.Ancak işcilik ve tınılardaki üstün nitelik ağacın kalitesindeki düşük kaliteyi kapatacak kadar mükemmeldi.

Stradivari nin kendi kendine çalışmaya başlaması evliliğinden birkaç yıl sonra olmuştur. tüm parasını ev almak için biriktirip sonunda iki katlı bir ev alıp giriş katını atolye olarak ve terasınıda kemanlarını kurutmakta kullanmıştır.günümüze kaç kemanının kaldığı tam bilinmesede 1000 in üzerinde olduğu tahmin ediliyor.kanıtlanmamakta birlikte ustanın 2000 kadar keman yaptığı sanılıyor.sanatçının !ve 2. yaratı döneminden günümüze pek birşey kalmadığı biliniyor.Çünkü söylentilere bakılırsa beğenmediği çalgıları sonradan yakmıştır.. 1700-1737 yılları arasında yoğun üretken döneminde hem sayı hemde kalite olarak doruğa ulaşmıştır.

Bu gün stradivarinin540 kemanı,büyükboy 12 yiyolası ve yaklaşık 50 viyolonseli biliniyor.Bunların dışında 5 baskeman(17.yüzyıl başlarında kullanılan büyük boy keman) 1 bas viyola, 1 poşet keman(19.yüzyıl başlarına kadar varlığını sürdüren dans öğretmenleri tarafından kullanılan üç telli minik çalgı) 1 yiyola da gamba (16.yüzyılda bacaklar arasına sıkıştırılarak çalınan 5-7 telli çalgı) 1 pandura (mandolin in büyüğü olan mandolaya verilen ad) 1 zihter(17-19.yüzyıl arasında kullanılan ve kanun gibi diz üzerinde çalınan) 3 mandolin ve 1 gitar kaldı..

Büyük usta Antonio Stradivari 18 aralık 1737 de ölmüştür. 1729 yılında satın aldığı aile mezarlığına gömülmüştür .daha sonra yakılan kiliseile birlikte mezarlar şehir dışına taşınmıştır. rastlantı sonucu kalıntılar arasında mezar taşı bulunan stradivari cremona müzesine konmuştur.

Stradivari arkasında 91 tane bitmemiş keman bırakmıştı. kalan kemanların iki düzünesi kardeşine geriside 2 oğluna verilip bunlarıda tamamlayıp piyasaya sürülmüştür.Nevarki bu iki yapımcı oğluda 10 yıl içinde öldüler ve kemanlar sahipsiz kaldı..